Panik Bozukluk

Panik bozukluk; yineleyen panik ataklar, yeni bir atağın geleceğine dair belirgin kaygı ve ataktan kaçınma davranışlarıyla karakterizedir. Çocuk; daha önce atağın olduğu yerlere gitmek istemeyebilir ya da yalnız kalmaktan kaçınabilir. Bu durum günlük yaşamı kısıtlayabilir ancak uygun psikolojik destekle yönetilebilir.

Panik bozukluğun tek bir nedeni yoktur; biyolojik yatkınlık, öğrenilmiş tepkiler ve stresli yaşam olayları bir araya geldiğinde risk artar. Ailede kaygı bozukluğu öyküsü olan çocuklarda duyarlılık daha yüksek olabilir. Duyumlara hassasiyet ve bedensel belirtileri tehlike sinyali gibi yorumlama eğilimi atağın alevlenmesine yol açabilir. Uyku düzensizliği, kafein ve enerji içecekleri gibi uyarıcılar belirtileri tetikleyebilir. Okul değişikliği, sınav dönemi, sosyal ilişkilerde yaşanan çatışmalar ve sağlıkla ilgili korkular çocuklarda ilk atakların görülmesini kolaylaştırabilir. Geçmişteki yoğun korku deneyimleri, benzer ortamlara karşı kaçınma davranışlarını pekiştirir. Kaçınma her ne kadar kısa vadede rahatlatıcı görünse de uzun vadede kaygıyı diri tutar. Çocuğun mizacı, baş etme becerileri ve ebeveyn tepkileri de süreci etkiler. Sakinleştirici, destekleyici ve model olan ebeveyn tutumları çocuğun güven duygusunu güçlendirir. Erken değerlendirme ve yapılandırılmış müdahaleler riskin kronikleşmesini önlemeye yardımcı olur.

Tedavi edilmediğinde panik bozukluk okul devamsızlığı, sosyal geri çekilme ve özgüven kaybına yol açabilir. Çocuk, atak geçirdiğini düşündüğü yerlerden uzak durdukça yaşam alanı daralır ve kaçınma kısır döngüsü sürer.

Uygun psikolojik müdahale ile atak sıklığı azalır, bedensel duyumları yorumlama biçimi değişir ve çocuk gündelik etkinliklere daha rahat katılır. Ailenin doğru yaklaşımı, baş etme becerilerinin kalıcılaşmasını destekler.

Atak sırasında çocuğa yanında olduğunuzu sakin bir sesle hatırlatın ve nefesini yavaşlatmasına eşlik edin. Kaçınma davranışlarını yargılamadan kabul edin; küçük ve planlı adımlarla, uzman yönlendirmesiyle kademeli maruz bırakmayı destekleyin. Okulda güvenli bir kişi belirleyin; atak anında nefes egzersizi ve kısa mola protokolü oluşturun. Kafeinli içecekleri sınırlayın, düzenli uyku ve rutinleri koruyun; sakinleştirici dil ve model olma üzerinde uzlaşın.